Οι Γέροντες όλο και λιγοστεύουν

Το 2012 και το 2013, ήταν οι χρονιές που πήραν μαζί τους πολλούς συγχωριανούς μας. Επτά άνθρωποι που έμεναν στο χωριό άφησαν την τελευταία τους πνοή και άλλοι τόσοι περίπου που έμεναν εκτός χωριού και εκτός του νησιού. Είχε καιρό να φανεί τέτοιος συνωστισμός στην έξοδο. Αν και μέσα στους εκλιπόντες τυχαίνει να είναι και οι γονείς μου, θέλω να σταθώ μόνο στην απώλεια από το θάνατο του Νικόλα Ζερβούδη. Όχι πως οι άλλοι δεν αξίζουν να τους μνημονεύομαι αλλά επειδή ήταν ένας ιδιαίτερος άνθρωπος για το χωριό. 

Ο Νικόλας γεννήθηκε το 1922 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου είχαν εγκατασταθεί οι γονείς του για μια καλύτερη τύχη. Επέστρεψαν τον Σεπτέμβρη του  1926 στα Πατρικά. Παιδί τεσσάρων ετών ο Νικόλας, σαν πρώτος εγγονός του Γιώργη Πασσάδη του Γιαχή, έτυχε όπως ήταν φυσικό ιδιαίτερης φροντίδας από τον Γιώργη, που άρχισε αμέσως να του δείχνει ότι δεν ήξερε εκεί που ήταν πριν και να του αφηγείται πολλά για το χωριό που είχε ζήσει ο Γιώργης από παιδί. Έτσι μέσα στα λίγα χρόνια μέχρι που να πεθάνει ο Γιώργης, έμαθε τόσα πολλά στον Νικόλα που αρκετά τα κράτησε γερά στη μνήμη του και τα ανάσερνε σε κάθε ευκαιρία για να τα διηγηθεί.

Ήταν καλός μαθητής και γι΄αυτό προκειμένου να πάει στο Γυμνάσιο —και ο αδερφός του ο Αργύρης επίσης— μια και δεν υπήρχε ακόμη Γυμνάσιο στην Καλαμωτή έμεναν οικογενειακώς στη Χώρα. Επί δικτατορίας Μεταξά ο πατέρας του που ήταν πολύ δεξιός, τον έστειλε σε σχολή Λοχιτών για να ηγηθεί στη Νεολαία του Μεταξά την Ε.Ο.Ν. Τελικά όμως στο χωριό διορίσανε άλλο συγχωριανό αρχηγό και όπως έλεγε του κακοφάνηκε τότε και στεναχωρήθηκε.

Επί κατοχής έφυγε περίπου το 1941 με την οικογένειά του στη Μέση Ανατολή και υπηρέτησε ως ασυρματιστής στο στρατό που διοικούσαν οι Άγγλοι. Αρκετοί κοντοχωριανοί που είχαν υπηρετήσει μαζί τον ανέφεραν   ως ο Νικόλας ο ασυρματιστής. Μετά το πέρας του πολέμου, κλείστηκε στα σύρματα μαζί με πολλούς άλλους συγχωριανούς και συντοπίτες, προκειμένου να μην οργανώσουν αντάρτικο αν θα γυρνούσαν στο νησί. Όταν τελικά επέστρεψαν το 1946, άρχισαν να οργανώνουν ως αριστεροί πλέον,  κίνημα για αντάρτικο αλλά ο Νικόλας διατύπωσε την άποψη πως δεν υπήρχε ελπίδα για κάτι τέτοιο και πρώτος αποσκίρτησε.

Τη δεκαετία του 1950 του ανατέθηκε από τη Σχολική Επιτροπή, να γυρνά τα γύρω χωριά και να κάνει προβολή με μια μηχανή κινηματογράφου και ηλεκτρογεννήτρια βενζινοκίνητη, που μόνο το χωριό μας είχε. Επισκέφθηκε διπλές φορές όλα τα χωριά από Αρμόλια μέχρι Παγίδα και Φλάτσια και έκανε προβολή δίχως εισιτήριο, με ενημερωτικές βουβές εκπομπές από ταινίες που έστελνε η Νομαρχία.

Τη δεκαετία του 1960 όταν είχε για δεύτερη φορά τον καφενέ, έφερε την τηλεόραση στο χωριό και προκειμένου να βλέπουν όλοι, τα καλοκαίρια τοποθετούσε κάθε μέρα την τηλεόραση στο ανοιχτό παράθυρο. Είχε βάλει μια μεγάλη πάγκα έξω από τον καφενέ για τις γυναίκες και τα παιδιά και μαζί με τα καρεκλάκια που έφερνα πολλές από τα σπίτια τους, δημιουργούσε μια ανεπανάληπτη κοινωνική μάζωξη σχεδόν όλου του χωριού που απολάμβανε ελληνικές ταινίες, ντοκιμαντέρ και ποδόσφαιρο.

Τη δεκαετία του 1970 ανέλαβε τη θέση του Γραμματικού του Συνεταιρισμού που είχε πριν ο αδελφός του ο Αργύρης. Έμεινε εκεί για τριάντα χρόνια δίχως να πληρώνεται και δίχως να λάβει μετά σύνταξη, κάτι που δεν το επικαλέστηκε ποτέ.  Γενικά ήταν ταπεινόφρονας και δεν  επιθυμούσε ούτε να υπερηφανευτεί για κάτι, ούτε να κατηγορήσει, ούτε να κατηγορηθεί έτσι εύκολα κάποιος άλλος μπροστά του.

 Διέθετε περισσότερο νου από πολλούς άλλους και τον χρησιμοποιούσε με φειδώ. Έλυνε σταυρόλεξα στις εφημερίδες που κανείς μα κανείς άλλος δεν είχε την τόλμη να προσπαθήσει τόσο δύσκολα που ήταν. Η μνήμη του ήταν ισχυρή και μέχρι που έπαψε να μιλά τρείς μέρες πριν πεθάνει ήθελε ακόμη να αφηγείται. Ευτυχώς πολλά από όσα γνώριζε καταχωρήθηκαν πλέον στο χαρτί και θα παραμένουν πάντα εκεί στη διάθεση όλων. Πέθανε στις 30 του Δεκέμβρη του 2013 μια μέρα πριν κλείσει τα 92 χρόνια ζωής. Χωρίς να θέλω να υποτιμήσω κανένα ο Νικόλας ήταν ο σημαντικότερος σοφός γέροντας του χωριού μας.